ROUTE

“Sa aking alaala ay sariwa pa ang lahat, at buhay pa rin sa aking isip ang mga pangyayaring naganap. Ang pagtindig, ang pagkakaisa, at ang pakikibaka ng mga manggagawang OFW sa isla ng KOS, dito sa bansa ng GRESYA. Ang aming 21 araw at gabing makasaysayang piket demonstrasyon sa harap ng Philippine Embassy dito sa Athens. Ang aming pag-laban kasama ang organisasyong Karapatan, para sa katuparan ng aming mga pangarap.”

Everything is still fresh in my memory, all that happened is still very much alive in my mind. How we stood up, how we were united, the camaraderie of the overseas Filipino workers on the island of Kos here in Greece. Our 21-day picket in front of the Philippine Embassy in Athens. How we fought with the organization Karapatan in order to fulfill our dreams.

Rhey was not alone. KASAPI HELLAS, an organization founded by Filipinos in Athens, helped him and has done the same for many other workers in the country. The founder of the group knows him well and has this to say about Rhey:

“Barely in his teens and eager for a future outside the farm, the young Rey decided to venture to Manila. There, he found employment in a garment factory where he acquired skills.

In 1990, just 21 years old, he was one of some 100 Filipino garment workers recruited to Greece to work in the garment factory on the island of Kos. On the island, these Filipino garment workers were isolated from fellow OFWs in Greece. They were exploited, their legal documents, passports and residence permits were withheld by their employer. The situation changed when the organization KASAPI HELLAS intervened and worked together with them to fight for their rights.

Their case is significant,  extraordinary in that the Filipino garment workers led and fought side by side with the other workers (Greeks and other nationalities) to form an independent union, neutralizing the company-owned union. With the support of KASAPI and Greek unions, the garment workers staged a 21-day picket in front of the Philippine Embassy to demand intervention by their government for their right to stay and work in Greece.

It was  in this factory where Rhey met his wife, also a garment worker recruited from the Philippines. They have two children.

POETRY

Hindi man binibigyang halaga ang aming mga kwento ay pinakikinang naman ito ng taguring “OFW—ang mga bagong bayaning Pilipino.”

Even though our stories are not given much importance, they are made special by the recognition “OFWs—the new Filipino heroes.”

---

BAGONG BAYANI

Bago ako pumalaot sa kwento kong gagampanan 
Ako muna ay bumabati sa lahat ng kababayan
Mga Overseas Pilipinong lumisan sa inang bayan
Itong kwento ay handog ko sanay inyong magustuhan

Buhay ng OFW ay talagang may kahirapan
Mayroong tagumpay at mayroon ding kabiguan
Katulad ng sinapit nitong aming kapalaran
Halina  kayo at makinig ito’y aking isasaysay

Kami rin ay OFW na katulad ng karamihan
Naglakas loob na magtungo dito sa ibang bayan
Marubdob ang pag-asa na gaganda itong buhay
Pangarap ay makakamit, pag-asenso'y makakamtan

Nang kami ay ihatid na, sa lugar ng paliparan
Mababakas sa bawat mukha ang matinding kalungkutan
Mga pangako at tagubiling “mag-ingat ka sana aking mahal”
Ay siyang tanging babaunin, doon sa aming pupuntahan

Pagdating namin dito ay agad ng naramdaman
Ang matinding lungkot na noon lamang naranasan
Itong aming mga mata ay palagi na lamang luhaan
Nais ay bumalik na doon sa ating inang bayan

Unang buwan pa lamang sa napasukang trabaho
Lahat nang mga kundisyon ay biglang nagbago
Itong palang amo namin ay sobra ang pagkatuso
Ang “Quota” ng produksiyon ay kanyang binabago

Dahil gusto nitong Amo madoble ang kanyang kita
Bawat isang manggagawa ay lagi niyang sinisita
Binabantayan, sinisigawan, at minsan ay tinatakot pa
Na kapag hindi naka “Quota” ay ipapadeport niya

Gayundin ang kontrata na aming dala-dala
Ay winalang bahala at hindi niya kinilala
Pormalidad lamang daw, gayon ang turing niya
At ito daw ay batid nitong aming embahada

Kami noon ay sinaklot ng lungkot at ng takot
Pangarap na pag-asenso ay naging bangungot
Ibig nang masira itong aming mga loob
Saan na kami pupunta? Saan na kami susuot?

Kasawiang sinapit ay nagsilbing mga hibla
Na kami ay mabigkis at saka magkaisa
Mabisang  paraan na aming nakita
Na magbibigay lunas sa aming problema

Taon pa ang lumipas ng aming simulan
Na ang mga karapatan ay aming ipaglaban
Naging matagumpay itong aming mga hakbang
Permit at Pasaporte ay amin ding nahawakan

Dahil sa tagumpay na aming nakamtan
Kamanggagawang Griego’y naging kaibigan
Hanggang maging meyembro sa kanilang samahan
At ang naging lider pa ay mula sa aming hanay

Nagkaisa kaming lahat na magtutulungan
Mga Griego, mga Pilipino, at iba pang mga dayuhan
Batas para sa paggawa ay aming ipaglalaban
Tamang sahod at benepisyo ay dapat makamtan

Pagtutulungan ay naghari sa buong pabrika
Na sa aming employer ay nagbigay ng alarma
Siya ay nagsagawa ng mga pagtutol at mga taktika
Upang pagkakaisa namin ay mabuwag niya

Panlilinlang at pananakot ay kanyang inilunsad
Upang ang aming samahan ay magiba at mawasak
Ang kanyang pagkatalo ay hindi niya matatanggap
Siya ay tatakas! Pabrika ay kanyang ililikas!

At isang araw nga kami ay biglang nagulantang
Pabrika ay sarado na, at wala na itong laman
Mga makinarya ay inilipat sa sikretong paraan
Pagbabayad ng benipisyo ay gusto pang takasan

Kami ay naiwang hindi alam ang gagawin
Uuwi na lang ba kami at aming tatanggapin
Kasawiang sinapit, kapalarang kaysakit
Sa pandarayuhan ba’y ito ang makakamit?

Iisang paraan na lamang, ang aming naiisip
Nasa aming embahada kami doon ay lumapit
Aming idinulog itong kasawiang sinapit
Hustisya ay hiniling na sana'y aming makamit

Ito palang embahada ay walang pakialam
Sa aming masaklap na naging kasawian
Ang payo ni Amba ay kalimutan na lamang
At kami ay umuwi na doon sa ating inangbayan 

Ngunit ang katarungan ay ibig naming makamtan
Kung kaya ang Embahada ay aming pinikitan
Ito ang tanging naisip namin na siyang paraan
Upang maipaglaban itong aming karapatan

Dalawampu’t isang araw, Dalawampu’t isang gabi
Kami ay nag piket sa harap ng embassy
Sama sama kami, lalaki, bata, at babae
Dyaryo at karton ang higaaan sa kalye

Dahil sa aming ginawang kilos at protesta
Maraming tumulong maraming sumuporta
KASAPI, kababayan, griego at mga peryodista
Kami ay nanalo at nakamit ang hustisya

dalawamput isang taon na ngayon ang nagdaan
Istorya ng pangyayari ay sariwa pa sa isipan
Isang laban ng karapatang mahirap na kalimutan
Tagumpay ng OFW, mga Pilipinong nandayuhan

At ngayon sa paggunita nitong aming kwento
Kami ay umaasang kayo ay muling makasalo
Mga limot na bagong bayani ay muling nagpupugay sa inyo
Mabuhay ang OFWs,mga bagong bayani ng lahing Pilipino!

ANG TALA

Isang simpleng tala ang sa Naga ay nagmula
Isang simpleng ningning na lumaganap sa buong bansa
Isang simpleng adhika na makapaglingkod sa kapwa
Isang simpleng Leni, ang talang sa Naga nagmula
 
Ang tala ng Naga ngayon ay kanilang kinukutya
Track record ay tinatakpan kredibilidad ay sinisira
Nang mga bayarang sinungaling na ang budhi ay masama
Nasa kislap ng salapi ay binabaluktot ang tama

Ang Tala ng Naga ngayon ay kanilang nililinlang
Pamumuno ay pinipigil layunin ay hinahadlangan
Nang mga oportunistang gahaman sa kapangyarihan 
Na ang mga hangarin lang ay pansariling karangalan 

Ang Tala ng Naga ay kanilang binabato ng mga punang masasama
Mga bintang at panirang mahina daw,bobo daw, lugaw, at walang nagawa
Nang mga bulaang nagbabalatkayo at mga utak talangka
Na walang hinahangad kundi mapatanyag at manira ng kapwa

Ang Tala ng Naga sa mga nanlilinlang ay hindi pasisiil
Mga oportunista at nagbabalatkayo ay buong tatag niyang haharapin
Mga fake news ng mga trolls na bayaran ay kanyang pananagutin
Itatama nya ang mali at ang binaluktot na tama ay kanyang tutuwirin

Ang Tala ng Naga ngayon sa hamon ay tumutugon
Paninindigan ay ilalaban pamumuno ay itutuloy
Pagmamahal sa bansa ay banderang iwawagayway
At matapat na paglilingkod sa lahat ay buong pusong iaalay

Halina kayo mga kasama ating samahan ang Tala ng Naga
Mga Tala nating pinag sama sama ay sa kanya natin itaya
Tulungan natin si Leni na bigyang liwanag itong ating bansa
Upang muling maibalik ang maningning na pag asa sa Pilipinas nating sinisinta

Oh..Leni, Oh Leni,Talang mapagkalinga
sambayanang Pilipino saiyo ngayo'y nagtitiwala
Oh...Leni, Oh...Leni,Talang mapagkalinga
Dalangin naming gabayan ka ng ating Dakilang Lumikha